این بار هم در حالی شاهد افزایش یکباره قیمت برخی محصولات هستیم که در سالهای گذشته انتقاداتی بسیار از سوی مردم به مسئولان وارد شد. به همین جهت در سالهای گذشته مردم حتی نتوانستهاند گوجه تولیدی کشاورزان را بخرند و دولت مجبور به خرید تضمینی این محصولات شد. این نابسامانیها و بینظمیها در بازار محصولات کشاورزی آن قدر اتفاق میافتد که هر روز شاهد اتفاقی جدید هستیم. همین چند ماه پیش بود که خبر امحای ۱۷۰۰ تن سیبزمینی خرید تضمینشده در بین مردم پیچید و این بار هم با نزدیک شدن به فصل زمستان بار دیگر قیمت گوجه فرنگی سیر صعودی به خود گرفته است. به هر حال پروسه تکراری ارزان و گران شدن محصولات کشاورزی ظاهرا گریبان گوجه فرنگی را رها نمیکند، به طوری که قیمت این محصول در بازار در هفتههای گذشته نوسان زیادی را تجربه کرد.
به گزارش اقتصادآنلاین به نقل از آرمان ، در این زمینه حسین مهاجران، رئیس اتحادیه میوه و سبزی میگوید: «گوجههای بوتهای در حال وارد شدن به ایران هستند و گرانی گوجه موقتی است. باید توجه داشت که با شروع سرما و فرا رسیدن زمستان فقط مناطق گرمسیر اقدام به تولید گوجه میکنند.»
قیمت برخی از محصولات باغی و کشاورزی به ویژه گوجه فرنگی با تغییرات آب و هوا دچار افزایش قیمت شدیدی میشود. دلیل این گرانیها چیست؟
در ابتدا باید گفت که گوجههای بوتهای در حال وارد شدن به ایران هستند و گرانی گوجه موقتی است. باید توجه داشت که با شروع سرما و فرا رسیدن زمستان فقط مناطق گرمسیر اقدام به تولید گوجه میکنند، اما در دیگر فصلهای سال امکان کاشت و برداشت گوجه وجود دارد. به همین دلیل در فصل تابستان قیمت گوجه متعادلتر میشود. البته اکنون هم قیمت گوجه فرنگی نسبت به هفته گذشته بین ۷۰ تا ۸۰ درصد کاهش یافته و در حال حاضر قیمت نوع باکیفیت این محصول بین ۸۰۰ تا ۱۵۰۰ تومان است. با این حال لازم به یادآوری است در هفتههای گذشته هرکیلوگرم گوجه فرنگی نسبت به ایام قبل از تاسوعا و عاشورای حسینی حدود ۱۰۰ درصد گران شده بود. به هر حال در شرایط کنونی کمبودی در زمینه میوه، سبزی و صیفیجات وجود ندارد و باید منتظر ماند و دید بعد از ایام محرم و صفر و افزایش تقاضا برای این محصولات، چه شرایطی پیش میآید.
پس آیا میتوان نتیجه گرفت که دلیل اصلی گرانیها فزونی تقاضا بر عرضه است؟
بله، در انتهای پاییز و سه ماهه زمستان عرضه برخی محصولات باغی و کشاورزی از جمله گوجه فرنگی به شدت کاهش مییابد و با نزدیک شدن به عید نوروز بار دیگر سایر مناطق هم میتوانند اقدام به کاشت گوجه کنند و بازار را تعادل بخشند.
مساله دیگری که در حوزه بازار محصولات کشاورزی وجود دارد، قاچاق است. این محصولات از چه راههایی وارد ایران میشوند و چگونه میتوان از ورود آنها به کشور جلوگیری کرد؟
امروزه واردات بسیاری از میوهها به کشور ممنوع شده است و واردکنندگان جز برخی اقلام، دیگر در این بازار فعالیت نمیکنند. حتی باید گفت میوههایی که اکنون در بازار مشاهده میشوند و واردات آنها ممنوع است، از ماههای پیش باقی ماندهاند که واردکنندگان آنها را در سردخانهها دپو کردهاند. در گذشته مسئولان کنترل و نظارت واردات این قبیل کالاها را چندان جدی نمیگرفتند، اما با جلساتی که برگزار میشود، اکنون سختگیریها به شدت اعمال میشود و در صورت مشاهده و رویت، مجرمان به اشد مجازات محکوم میشوند و باید هزینههای مالی زیادی در این راه پرداخت کنند. در نتیجه امروزه کمتر فردی پیدا میشود که ریسک واردات غیرقانونی را به جان بخرد.
اکنون وضعیت بازار میوه و ترهبار به طور کلی چگونه است؟ دلیل کمبود برخی از میوهها در بازار چیست؟
در هفته جاری علاوه بر کاهش قیمت گوجه که به آن اشاره شد، پنج قلم دیگر نیز با کاهش قیمت مواجه شدهاند. از جمله آنها میتوان به کاهش حدود ۲۰ درصدی قیمت انارها با کیفیت متوسط اشاره کرد که بین ۱۵۰۰ تا ۲۰۰۰ تومان فروخته میشوند. ضمن اینکه نرخ انار باکیفیت نیز با حدود پنج تا شش درصد کاهش نسبت به هفته قبل به ۳۰۰۰ تا ۳۵۰۰ تومان رسیده است. همچنین انواع سیب درختی درجه دو کاهشی جزئی داشته و قیمت این نوع سیب بین ۱۵۰۰ تا ۲۵۰۰ تومان است. همچنین سیب قرمز با کیفیت ۳۰۰۰ تومان و سیب سفید ۳۵۰۰ تومان به فروش میرسد. هر کیلو سیبزمینی بین ۶۰۰ تا ۱۰۰۰ تومان و پیاز قرمز و سفید بین ۶۵۰ تا ۱۰۰۰ تومان باید فروخته شود. انگور بیدانه با کیفیت متوسط، نارنگی و پرتقال از دیگر محصولاتی هستند که در این هفته کاهش قیمت را تجربه کردند. در رابطه با قسمت دوم سوال باید گفت که درحال حاضر به غیر از پرتقال، میوه ممنوعه دیگری در بازار عرضه نمیشود. البته باید توجه داشت که دیگر خریداری برای میوههای خارجی وجود ندارد، به همین دلیل واردات و توزیع این میوهها برای واردکنندگان به صرفه نیست. ولی به هر حال پرتقال آفریقایی و مصری که به صورت غیرمجاز وارد بازار شدهاند به نرخ ۹ هزار تا ۱۲ هزارتومان به فروش میرسد.
آیا بهبود تولید داخلی تاثیری در کساد شدن بازار قاچاقچیان داشته است؟
در کنار سختگیریهای دولت و کشفیات انجام شده در این زمینه باید اشاره داشت که تولید و عرضه فراوان میوههای تولید داخل یکی از دلایل از رونق افتادن بازار میوههای ممنوعه خارجی است و تا زمانی که دولت به همین منوال با قاچاق میوه مقابله کند، این موضوع کنترل خواهد شد؛ چرا که مقابله دولت سبب میشود سرمایهگذاران در زمینه قاچاق، سرمایه خود را در خطر ببینند و دیگر به فکر واردات میوه نباشند.